Een nul op de meter woning uit 1955

Als je voor je vak dagelijks met verduurzaming bezig bent, dan wil je zelf ook graag duurzaam wonen. Dat dacht Jan Leistra toen hij met z’n vrouw Annie op zoek was naar een nieuwe stek. Het ‘hiem’ in Jubbega werd te groot, dus verruilden ze hun verbouwde woonboerderij voor een vrijstaande woning in Gorredijk.

Jan is manager vastgoed bij een woningcorporatie en kent alle ins en outs rond verduurzaming. De technische termen vliegen ons om de oren als we bij Jan aan de keukentafel aanschuiven. “Dit huis stamt uit 1955 en de vorige bewoonster had er bijna 70 jaar gewoond”, steekt Jan van wal. “Het was echt een hele grote klus, we hebben de overwaarde van ons andere huis er volledig ingestoken en ook nog een deel gefinancierd.” Jan is van mening dat je verduurzaming niet alleen voor het geld moet doen. “Je doet het ook voor de volgende generaties, en dan het liefst bio-based.” De missie is geslaagd: vorig jaar noteerden Jan en Annie een nul-op-de-meter. En dat voor een woning uit 1955.

Leef- en slaapzone

Een van de belangrijkste beslissingen was het splitsen van het huis in twee zones. Een leefzone, die luchtdicht en driedubbel geïsoleerd is en voorzien van balansventilatie. Op die manier creëer je een thermische schil. De leefzone omvat de hele benedenverdieping behalve de hal en het kantoor. In de slaapzone boven is een lichtere isolatie en natuurlijke ventilatie (ramen met roosters) toegepast. De leefzone komt aardig dicht bij een ‘passiefhuis’. Een passiefhuis is een zeer energiezuinige woning met een ruimteverwarmingsverbruik van minder dan 15 kWh/m² bruto per jaar. Ter vergelijking: bij een woning rond 1960, heb je ongeveer 200 kWh/m² bruto per jaar nodig.

Geen passiefhuis

Voor een passiefhuiscertificaat (en bijbehorende subsidies) kwamen Jan en Annie helaas niet in aanmerking, want dan mag je geen openslaande deuren of ramen toepassen. Ook moet dan de gehele woning binnen de thermische schil vallen. “Op zich wel een beetje gek, want door de splitsing in een slaap- en leefzone gebruikten wij minder isolatiemateriaal en is ons warmteverbruik ook lager”, aldus Jan.

Muur meer dan 20 cm dik

De muren van de leefzone zijn ruim 20 centimeter dik. Van buiten naar binnen is dit in drie lagen opgebouwd: een geïsoleerde spouwmuur, een luchtdichte voorzetwand en nog een extra geïsoleerde voorzetwand. In die binnenste voorzetwand zit het leidingennet. “Die luchtdichte wand is heel belangrijk voor de isolatie. Zorg ervoor dat je installateur hier goed van op de hoogte is en niet gaat prikken in die luchtdichte wand.” Ook de deur tussen de hal en woonkamer is extra geïsoleerd. Jan en Annie kozen hier voor een buitendeur met triple glas. De luchtdichte schil is ook doorgevoerd in het plafond tussen de leef- en slaapzone. Tot slot fungeert de top van het huis, de zolder, als bufferzone. Er zitten zelfs roosters in het luik van de vlizotrap zodat de warmte in de zomer omhoog kan gaan.

Warmteterugwinning en warmtepomp

Aanvankelijk was het idee om met 20 zonnepanelen, 2 zonnecollectoren en een warmteterugwinsysteem (WTW)te werken. Liever geen warmtepomp, want die zijn soms na 15 jaar al op en ook ingewikkeld te repareren. Toch is die pomp er, speciaal voor koude periodes, wel gekomen. De warmtepomp kan het huis dan beter op temperatuur houden. Jan tipt lezers om altijd een WTW met naverwarmer en bevochtigingssysteem te kopen. “Nu heb je af en toe een kille onderstroom door je huis en bij zonnig winterweer is de lucht soms erg droog.”

De tuin ontwerpen

Na anderhalf jaar verbouwen is het huis bijna helemaal klaar en rest alleen de tuin nog. Een klus waar Jan naar uitkijkt. “Ja, per november stop ik met mijn baan bij de corporatie en ga ik mij op de tuininrichting storten”, Jan wijst naar buiten: “Daar langs de erfafscheiding ga ik een mooie border aanleggen en er komt een moestuingedeelte met van die houten bakken.” Er is nog genoeg te doen in huize Leistra. We komen graag nog een keer terug om het eindresultaat te bekijken.

Een paar tips

Tot slot nog een paar praktische tips van Jan:

1. begin met een isolatieplan (spouwmuur en glas)
2. splits je huis qua isolatie op in een leef- en slaapzone
3. zoek een aannemer die ervaring met bio-based bouwen heeft
4. vertel ook je installateur over de lucht- en kierdichte laag
5. ben je toe aan een nieuwe cv? Kies dan voor een hybride systeem
6. zorg voor goede zonwering

De rol van de makelaar:

Bovenstaand verhaal van Jan en Annie vonden we een mooi voorbeeld van ‘omdenken’. Oudere woningen op een mooie plek weten te waarderen en met behoud van sfeer en karakter ombouwen naar de moderne eisen. Prachtig.

Onze rol was hierbij dat we als makelaar namens de verkoper deze woning aan Jan & Annie mochten verkopen. Dat was destijds onder voorbehoud van verkoop van hun eigen woning in het buitengebied. Ons kantoor mocht, als Buitenstate makelaar, voor hun die verkoop eveneens begeleiden. Dat is altijd een goed teken, want ‘mond tot mond reclame’ is en blijft de beste reclame.

We komen als makelaar vaker mooie, bijzondere en soms ontroerende verhalen tegen. En soms ook zoals hier bij Jan en Annie, met innovatieve oplossingen. Dat is voor ons ook leerzaam en maakt het werk (nog) leuker. De meest bijzondere verhalen zetten we, als de klant akkoord geeft, op deze manier op onze website. Dan kunnen ook anderen daar hun voordeel mee doen.

Sierd Moll Makelaars